วันสงฆ์การ…สงกรานต์ VS สงฆ์การ วันประเพณีมูพาณิชย์

            คงปฏิเสธไม่ได้ว่า คนไทยกับเรืองมู (เตลู) เป็นสิ่งที่แยกออกจากกันไม่ได้ เพราะเป็นเรื่องคติชน ที่เกิดจากความเชื่อความศรัทธามาตั้งแต่โบราณกาล โดยเฉพาะในยุคที่ไอทีกำลังมาแรง แต่แรงกว่าไอทีนั่นก็คือเรื่อง “มู” ที่อาจเรียกด้ว่าได้กลายเป็นหนุ่งในปัจจัยสำคัญของชีวิตมนุษย์ นอกเหนือไปจาก อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย ยารักษาโรค ยานพาหนะ โทรศัพท์มือถือ ใครเป็นปฏิปักษ์กับเรื่องมูหรือสายมู ก็อาจกลายเป็นศัตรูกับคนไทยค่อนประเทศ อย่างไรก็ตามมีคนให้ข้อคิดเตือนใจว่า “ไม่เชื่อก็อย่าลบหลู่” และ “เชื่อได้แต่อย่างมงาย” ยิ่งอยู่ในช่วงเทศกาลต่างๆ อย่างช่วง ปีใหม่สากล และช่วงปีใหม่ไทยอย่าง “สงกรานต์” ด้วยแล้ว อิทธิพลมูแผ่ขยายคนครอบคลุมไปทั่วทุกที่ โดยเฉพาะตามวัดวาอารามและสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ กลายเป็นการสร้างรายได้จากการ “มูพาณิชย์” เป็นเม็ดเงินมหาศาล ทำเอาเจ้าพิธี พระสงฆ์องค์เจ้า ที่มาทางด้านนี้ ซึ่งถ้าหากมีชื่อเสียงด้วยแล้วก็รับทรัพย์สุดอู้ฟู่ เรียกว่า “สงฆ์การ(พาณิชย์)” ก็ว่าได้

 

 

นโยบายวัด-วัตถุประสงค์เจ้าอาวาส

เจ้าอาวาสวัดหลายวัดในต่างจังหวัดโอดครวญกันว่า เวลาทำเรื่องของบบูรณะวัดหรือสร้างศาสนสถานในยามนี้ถือว่า เป็นเรื่องที่ค่อนข้างยาก บางวัดทำเรื่องขอไปเวลาผ่านมาแล้ว 2-3 ปี เรื่องยังเงียบฉี่ หรือได้งบมาก็ได้รับแบบไม่เต็มเม็ดเต็มหน่วย หล่นหายไปตามเบี้ยบ้ายรายทาง กระทั่งมีข่าวว่าเป็น “เงินทอน” เรื่องต้องไปติดตามว่าขั้นตอนใดที่เป็นปัญหา เกิดจากตัวหน่วยงานหรือตัวบุคคล แต่ที่แว่วๆ มาคือ งบบำรุงพุทธศาสนามีน้อย เมื่อเทียบกับงบอื่น ๆ แม้แต่เงินเดือนเจ้าอาวาสยังแค่หลัก 2-3 พันบาท จะมีเพิ่มในวาระพิเศษแค่ครั้งละ 200-300 บาท

ดังนั้นการจัดสร้าง “วัตถุมงคล” ในรุ่นพิเศษหรือวาระพิเศษจึงเกิดขึ้นมา เพื่อเป็นช่องทางหนึ่งในการหารายได้มาบำรุงวัด ในยุคที่งบทางการอัตคัดเหลือเกิน

ทั้งนี้ในการจัดสร้างวัตถุมงคลในรูปแบบต่าง ๆนั้น ก็ไม่ใช่เรื่องง่าย ๆ นึกอยากจะทำก็ทำ นึกอยากจะสร้างก็สร้าง โดยเฉพาะการนำวัตถุหรือมวลสารต่าง ๆ มาทำ (ไม่นับหลอกลวงแหกตาประชาชนนะ)

ลำเพียงอาศัยเงินทุนในการจัดสร้างของวัดคงมีพอเพียง นอกจากเจ้าอาวาสวัดต้องไปกู้หนี้ยืมสินมา แล้วถ้าหากเป็นหนี้นอกระบบคงถูกดอกเบี้ยมหาโหด แบบพระก็ไม่เว้น จึงต้องมีบุคคลภายนอกเข้ามาลงทุนให้ จะแบบผลประโยชน์แบบครึ่งครึ่ง หรืออะไรอย่างไรก็สุดท้ายจะทำเรื่องตกลงเซ็นสัญญากัน เมื่อผลประโยชน์เคาะลงตัวการดำเนินงานตามแผนจึงเกิดขึ้น

ก่อนหน้านั้นว่ากันว่า เคยมีเงินลงทุนจีนสีเทา มาเหมาเช่าหรือจัดสร้างวัตถุมงคล เพื่อให้คนจีนด้วยกันมาเช่าในราคาสูงลิบลิ่ว ระดับหลักหมื่น หลักแสน และหลักล้านบาท ยังมีเลย แต่ประทานโทษส่วนแบ่งให้วัดแค่ขี้ประติ๋ว เมื่อเทียบกับกำไรที่ได้อย่างมหาศาลบานโข วัดนั้น ๆอาจหวานอมขมกลืน เพราะดีกว่าไม่ได้อะไรเลย

 

พระดังเพราะกุนซือดี

แน่นอนว่า หนึ่งในวิธีจะให้ญาติโยมเฮโลเข้าวัดก็ต้องมีจุดดึงดูดให้ผู้คนเข้าวัด นั่นคือ การสร้างตัวบุคคลของวัดให้เป็นที่รู้จัก จะเป็นใครไปไม่ได้นอกจาก “เจ้าอาวาสวัด” แต่เดินจะเป็นพระสายปฏิบัติ เทศน์ได้สอนดีลีลาน่าฟังและดูเลื่อมใส เมื่อเวลาเปลี่ยนไป สังคมก็เปลี่ยนไป ผู้คนหันมาให้ความสำคัญกับ พระระดับเกจิอาจารย์ที่เด่นเรื่องมู ทั้งด้านพิธีกรรมและวัตถุมงคลในรูปแบบต่าง ๆ หาผู้คนเกิดความศรัทธาจะต้องควักเงินจ่าย เพื่อทำให้ชีวิตเกิดความสิริมงคลก็ยอมทุ่ม บางคนยอมลงทุนหยิบยืมเงินจากคนรอบตัวมาใช้ เพียงเพ่อจะได้ร่ำรวยในปัจจุบันทันด่วน แล้วจะมีเงินมาใช้หนี้

ว่ากันว่าพระบางรูปที่ดัง เด่น ดี เพราะด้วยมีทีม “กุนซือ” ระดับหัวกะทิเป็นผู้อยู่เบื้องหลัง เป็นคอยวางแผนสร้างคอนเทนท์ต่าง ๆไว้ให้อย่างน่าสนใจ ไม่ว่าจะเป็นการจัดแต่งสถานที่และพร็อพประกอบให้ดูดีมีมนต์ขลัง การครีเอทีฟวัตถุมงคลให้มีความน่าเชื่อถือและมีความน่าสนใจ ขั้นตอนการทำพิธีกรรมที่เลิศหรูดูอลังการดวงล้านดวง แม้แต่การออกแบบชุดและเครื่องแต่งกายเจ้าพิธีให้ดูเป็นผู้มีอิทธิฤทธิ์น่าเลื่อมใสแต่ไม่ดูโอเวอร์จนเกินไป ล้วนเป็นผลงานของทีมกุนซือ บางรายถึงกับจ้างดีไซเนอร์มือรางวัลมาออกแบบชุดกันเลยทีเดียว ซึ่งผลงานดีเป็นที่ประจักษ์ ผู้คนหลั่งไหลมาพร้อมเปย์สุดพลัง มีหรือค่าตอบแทนของทีมกุนซือจะน้อยหน้าราคาค่าตัว

            อัดโปรโมตทั้งโฆษณาและประชาสัมพันธ์

สำหรับงบโฆษณาและประชาสัมพันธ์บางวัด โดยเฉพาะในช่วงวันหยุดยาว ๆ ของเทศกาลสงกรานต์หลังสถานการณ์ไวรัสโควิด-19 คลี่คลายและกลายเป็นโรคประจำถิ่นไปแล้วนั้น เป็นการทุ่มทุนลงทุนที่เก็งเม็ดเงินจะกำไรอย่างมหาศาลบานเบอะ บางวัดกล้าลงทุนถึงระดับ 7 หลัก (หลักล้าน) ผ่านการโฆษณาในรูปแบบต่าง ๆ อาทิ ป้ายโฆษณา สื่อออนไลน์ในแพลทฟอร์มต่าง ๆ สื่อทีวี วิทยุ สื่อสิ่งพิมพ์ ยิ่งยุคโซเชี่ลมีเดีย ก็จ้างทั้งเน็ตไอดอล ยูทูปเบอร์ ติ๊กต๊อกเกอร์ อินฟูลเอนเซอร์ บล็อกเกอร์ ฯลฯ ยิ่งมียอดผู้ติดตามเยอะ ๆ  ยิ่งอัดฉีดกันเต็มที่ ที่ดูเป็นการลงทุนมาก ๆเลยคือ หารจ้าง “ศิลปิน-นักแสดง-เซเลบ” ที่มีชื่อเสียงมาโฆษณางานของวัดให้ ถ้าวัดไหนโชคดีมีลูกศิษย์ลูกหาเป็นบุคคลเหล่านี้ก็ไม่ต้องเสียตังค์แม้แต่บาทแล้ว เพราะเป็นลงทุนที่ได้ผล เพราะทำพิธีมูแบบจัดหนัก จัดเต็ม จัดแน่น ให้กับบรรดา  “ศิลปิน-นักแสดง-เซเลบ” โดยไม่คิดค่าครูหรือค่าทำพิธีแม้แต่บาทเดียว แล้วทีนี้ใครจะกล้าคิดเงินค่าตัว

ส่วนการประชาสัมพันธ์มีการจ้างพีอาร์เอเยนซี่ นักข่าวฟรีแลนซ์ ลุยเต็มที่ มีการครีเอทีฟประเด็นข่าวเก๋ ๆ ไม่เน้นขายของจนเกินไป ประมาณว่า ส่งเสริมขนบธรรมเนียมประเพณีไทย ส่งเสริมการท่องเที่ยว ปฏิบัติธรรมรับปีใหม่ไทย ร่วมทำบุญสร้างกุศล บางวัดนี่ต้องบอกว่าเสียตังค์หยอดตู้รับบริจาคตั้งแต่ประตูเข้าวัดยันในโบสถ์ อาทิ ซื้อดอกไม้ธูปเทียนบูชาพระพุทธรูป พระบรมสารีริกธาตุ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ตามจุดต่าง ๆที่กระจายอยู่ทั่ววัด ตู้รับบริจาคช่างค่าน้ำ ค่าไฟ ค่าภัตาหาร ค่าพระสงฆ์อาพาธ ค่าซื้อโลงศพให้ศพอนาถา และค่าสารพัดสารเพทำบุญโลงศพไร้ญาติ บังสุกุลเป็น-บังสุกุลตาย ถวายสังฆทาน(เวียนวน)  ครอบครู พิธีกรรมเกี่ยวกับเจ้ากรรมนายเวร การสะเดาะเคราะห์ต่อชะตา พิธีจุดเทียนต่ออายุและโชคชะตา ลงนะหน้าทอง หยอดตู้เสี่ยงเซียมซีไฟฟ้า ตรวจดวงชะตา ไถ่ชีวิตโค-กระบือ ให้อาหารสารพัดสัตว์ ไม่ว่าจะเป็น วัว ควาย เต่า กระต่าย ปลา หมู หมา กา ไก่ นก แมว ฯลฯ

ที่สำคัญเป็นไฮไลท์คือ “วัตถุมงคลดังประจำวัด” เรียกว่ามีร้อยหมดร้อย มีพันหมดพัน โดยมีพระนักพูด ญาติโยมนักเจรจา มาหว่านล้อมให้พวกเราพร้อมจกเงินออกจากกระเป๋ามาเช่าวัตถุมงคล

ในบางวัดก็อาจมีขอทานจริง ขอทานปลอมมีเป็นแกงค์ ที่ทำให้ดูดรามา เช่น เป็นลูกเล็กเด็กแดง คนพิการง่อยเปลี้ยเสียขาปัญญาอ่อน แม้แต่เอาหมาแมวมาร่วมนั่งขอทานด้วยก็มี อันนี้ก็เตรียมการแบบมืออาชีพ ขอทานที่น่าสงสารและถูกทำให้น่าสงสารบางรายหมดช่วงเทศกาลงานได้เฉียดหมื่นบาทก็มี

นี่ยังไม่รวมบรรดาแผงสลากกินแบ่งรัฐบาลหรือที่เรียกกันว่า “ล็อตเตอรี่” ซึ่งราคาไม่ต้องพูดถึง ขายในช่วงงานเทศกาลแบบนี้ “เกินราคาทุกแผง” โดยจะอ้างว่ามาแพง ใบเกือบร้อยบาท ยิ่งเป็นเลขชุด 2 ใบ 3 ใบ 4 ใบ 5 ใบ และ 10 ใบ จะแพงเอามาก ๆ โดยเฉพาะชุดละ 10 ใบ สนนราคาจะอยู่ขั้นต่ำที่ 2,500-3,500 บาท ตามเลขเด่นหวยดังของแต่สำนัก เจ้าพ่อ เจ้าแม่ แม่นั่น พ่อนี่ ก็ว่ากันไป บางแผงก็วางกลยุทธ์การขาย เลขทุกตัวล้วนแต่เป็นเลขเด็ด อาทิ อายุหลวงพ่อเจ้าอาวาสวัด เลขที่วัด อายุการก่อตั้งวัด เรียกว่า คนขายล็อตเตอรี่เหมือนมาจาก “สำนักงานสถิติแห่งชาติ” อย่างไรอย่างนั้น

            ร่วมอนุโมทนาบุญวัดเจตนาดี

            ต้องขอร่วมอนุโมทนาบุญกับวัด เจ้าอาวาส พระภิกษุ สารเณร แม่ชี คณะกรรมการวัด ผู้ตลอดจนคนในชุมชนใกล้วัด ที่มีเจตนาดีในการจัดงานวัดในช่วงเทศกาลและวันสำคัญต่าง ๆ  เพื่อหารายได้หาทุนทรัพย์มาทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา น่าเห็นใจดังที่กล่าวมาแล้วในเบื้องต้น เนื่องจากงบประมาณจากทางการมีน้อย กระจายได้อย่างไม่ทั่วถึง จวุดจึงต้องหายรายได้มาให้เพียงพอกับค่าใช้จ่ายที่มีมากมาย บางวัดก็แบกภาระเลี้ยงคนจรไร้ที่อยู่อาศัย ฝูงหมาฝูงแมวอีกเพียบ ที่คนนำมาปล่อย เรื่องนี้ต้องบขอบอกว่า อย่าเลี้ยงเพราะตามกระแส เมื่อไหร่คุณเบื่อ คุณหมดรักมันกสุดท้ายก็ไม่พ้นภาระวัด ถือว่าคุณทำบาป ทั้งทิ้งสัตว์ ทั้งปล่อยให้เป็นภาระของวัด บอกตรง ๆว่า คนใจบาปบางรายลงทุนจ้างวินมอเตอร์ไซค์นำหมาแมวมาปล่อยในวัด บางวัดอาจเจอหมาหมู่ไม่คุ้นน้องใหม่รุมกัดจนปางตายและตายอนาถน่าสงสารไม่ทางไปทางสู้ก็มี  ส่วนอาหารและเครื่องดื่มที่มีมากพอก็นำไปมอบและบริจาคช่วยเหลือผู้ที่เดือดร้อนจริง ๆ ส่วนรายรับรายจ่ายก็โปร่งใสทุกบาททุกสตางค์ หลวงพ่อเจ้าขาไม่แตะเงินเลยแม้แต่บาทเดียว ปล่อยให้ญาติโยมกรรมการวัดดูแลกันเอง  ไม่มีปัญหาเรื่องประโยชน์นอกใน หรือวัดครึ่งหนึ่งกรรมการครึ่งหนึ่ง แบบนี้ สุด ๆจริง ๆ

            ไม่ว่าจะ “สงกรานต์” หรือ “สงฆ์การ(ไม่พาณิชย์)” ขอให้ทุกฝ่ายมีความสุข อิ่มเอิบใจทั้ง กาย วาจา ใจ ขอให้ “คิดดี-ทำดี-พูดดี” อย่างยั่งยืน เพื่อสังคมเราจะได้อยู่อย่างสงบสุขร่มเย็น และขอให้อย่าเจ็บอย่าจน…ด้วยความปรารถนาดีจากกองบรรณาธิการ “บางกอกทูเดย์”

e-book บางกอกทูเดย์ ฉบับที่ ๓๗๕ วันที่ ๑๔-๒๐ เมษายน ๒๕๖๖

https://book.bangkok-today.com/books/muak/

ล้อมกรอบ

ประกาศวันสงกรานต์ ปี 2566 

กรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) กระทรวงวัฒนธรรม ได้จัดทำภาพวาด นางสงกรานต์ 2566 มีชื่อว่า “กิมิทาเทวี” พร้อมเผยแพร่ประกาศสงกรานต์ ปีพุทธศักราช 2566 จากฝ่ายโหรพราหมณ์ กองพระราชพิธี สำนักพระราชวัง

นางสงกรานต์ กิมิทาเทวี ทรงพาหุรัดทัดดอกจงกลนี อาภรณ์แก้วบุษราคัม ภักษาหารกล้วยน้ำ พระหัตถ์ขวาทรงขรรค์ พระหัตถ์ซ้ายทรงพิณ เสด็จนั่งมาเหนือหลังมหิงสา (ควาย) เป็นพาหนะ

ปีเถาะ (มนุษย์ผู้หญิง ธาตุไม้) เบญจศก จุลศักราช 1385 ทางจันทรคติ เป็น อธิกมาส ทางสุริยคติ เป็น ปกติสุรทิน

• วันที่ 14 เม.ย. เป็น วันมหาสงกรานต์ ทางจันทรคติตรงกับวันศุกร์ แรม 9 ค่ำ เดือน 5 เวลา 16 นาฬิกา 01 นาที 02 วินาที
• วันที่ 16 เม.ย. เวลา 20 นาฬิกา 12 นาที 24 วินาที เปลี่ยนจุลศักราชใหม่เป็น 1385 ปีนี้วันเสาร์ เป็น ธงชัย , วันพุธ เป็น อธิบดี , วันศุกร์ เป็น อุบาทว์ , วันศุกร์ เป็น โลกาวินาศ

ปีนี้ วันจันทร์ เป็นอธิบดีฝน บันดาลให้ฝนตก 500 ห่า ตกในโลกมนุษย์ 50 ห่า ตกในมหาสมุทร 100 ห่า ตกในป่าหิมพานต์ 150 ห่า ตกในเขาจักรวาล 200 ห่า นาคให้น้ำ 2 ตัว  เกณฑ์ธัญญาหาร ได้เศษ 6 ชื่อ ลาภะ ข้าวกล้าในภูมินาจะได้ 9 ส่วน เสีย 1 ส่วน ธัญญาหาร พลาหาร มัจฉมังษาหาร จะบริบูรณ์ อุดมสมบูรณ์ เกณฑ์ธาราธิคุณ ตกราศีปัถวี (ดิน) น้ำงามพอดี

            คำทำนายเกี่ยวกับนางสงกรานต์ 2566 

• เกณฑ์พิรุณศาสตร์ วันจันทร์ เป็นอธิบดีฝน บันดาลให้ฝนตก 500 ห่า ตกในโลกมนุษย์ 50 ห่า ตกในมหาสมุทร 100 ห่า ตกในป่าหิมพานต์ 150 ห่า ตกในเขาจักรวาล 200 ห่า
• เกณฑ์นาคราชให้น้ำ ปีนี้ นาคให้น้ำ 2 ตัว
• เกณฑ์ธัญญาหาร ได้เศษ 6 ชื่อ ลาภะ ข้าวกล้าในภูมินาจะได้ 9 ส่วน เสีย 1 ส่วน ธัญญาหาร พลาหาร มัจฉมังษาหาร จะบริบูรณ์ อุดมสมบูรณ์
• เกณฑ์ธาราธิคุณ ตกราศีปัถวี (ดิน) น้ำงามพอดี
•