ยกเลิกคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 14/2559 คืนบทบาทแก้ปัญหาชายแดนใต้ให้พลเรือน

ในการประชุมสภาฯ วันนี้ (21 ก.พ. 67) มีการพิจารณา “ร่าง พ.ร.บ. ยกเลิกคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 14/2559 เรื่อง คณะกรรมการที่ปรึกษาการบริหารและการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ และการกำหนดอำนาจหน้าที่ของกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร” ซึ่งเสนอโดยหลายพรรคการเมือง รวมทั้งพรรคก้าวไกล

.

คำสั่งนี้เป็นหนึ่งในมรดกบาปของการรัฐประหาร ที่ออกมาเพื่องดการบังคับใช้บทบัญญัติมาตราต่าง ๆ ของ พ.ร.บ. การบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ พ.ศ. 2553 โดยเฉพาะในส่วนที่เกี่ยวข้องกับ “สภาที่ปรึกษาการบริหารและการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้” และตั้ง “คณะกรรมการที่ปรึกษาการบริหารและการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้” ขึ้นมาทำหน้าที่แทน อีกทั้งยังขยายบทบาทของกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร (กอ.รมน.) ในพื้นที่ชายแดนใต้มากขึ้น ซึ่งทำให้ กอ.รมน. มีสถานะเหนือกิจการของพลเรือน

.

ผลจากคำสั่งดังกล่าวทำให้การบริหาร การพัฒนา การแก้ปัญหา และการสร้างสันติภาพในพื้นที่ชายแดนภาคใต้ประสบปัญหา จำกัดการมีส่วนร่วมของประชาชน ในขณะที่รูปแบบและบทบาทของคณะกรรมการที่ปรึกษาฯ ที่ตั้งขึ้นมาใหม่ก็ไม่ได้สะท้อนความเป็นตัวแทนของประชาชนในพื้นที่ จึงไม่เหมาะสมกับสถานการณ์และการแก้ไขปัญหาโดยภาพรวม

.

ในส่วนของพรรคก้าวไกล ณัฐวุฒิ บัวประทุม สส.บัญชีรายชื่อ ได้ลุกขึ้นชี้แจงหลักการและเหตุผลของการเสนอร่าง พ.ร.บ. ยกเลิกคำสั่งหัวหน้า คสช. ฉบับนี้ โดยอภิปรายว่า ภายใต้ พ.ร.บ. การบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ พ.ศ. 2553 มีการระบุให้จัดตั้ง “สภาที่ปรึกษาการบริหารและการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้” ซึ่งประกอบด้วยตัวแทนจากประชาชนหลายกลุ่มในพื้นที่ ทั้งผู้นำท้องถิ่น กลุ่มสตรี ผู้นำศาสนา ปราชญ์ชาวบ้าน นักธุรกิจ บุคลากรทางการศึกษาทั้งจากปอเนาะ โรงเรียนเอกชนสอนศาสนา รวมถึงผู้ทรงคุณวุฒิอื่น ๆ

.

แต่วันหนึ่งมีการออกคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 14/2559 ซึ่งตัดบทบาทของพวกเขาออกไปในทันที กลายเป็นการแต่งตั้ง “คณะกรรมการที่ปรึกษาการบริหารและการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้” ขึ้นมาทดแทน ซึ่งประกอบด้วยบุคคลที่ได้รับการเสนอชื่อโดย กอ.รมน. ศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต.) ผู้ว่าราชการจังหวัด 5 จังหวัดชายแดนใต้ และทรงคุณวุฒิที่ได้รับการมอบหมายจากนายกรัฐมนตรี

.

คำสั่งหัวหน้า คสช. ดังกล่าวยังไปตัดอำนาจของสภาที่ปรึกษาฯ ที่มีอยู่เดิม ไม่ว่าจะเป็นการให้ความเห็นในเชิงนโยบายการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ การตรวจสอบประเมินผลการปฏิบัติตาม พ.ร.บ. การบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ และรายงานต่อเลขาธิการและนายกรัฐมนตรีเพื่อทราบ การแสวงข้อเท็จจริงหรือข้อคิดเห็นต่าง ๆ ประกอบการดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ การเสนอย้ายข้าราชการ การรับเรื่องร้องเรียนความไม่เป็นธรรมต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในจังหวัดชายแดนภาคใต้ เป็นต้น

.

ทั้งนี้ คำสั่งดังกล่าวได้ระบุเหตุผลในการออกไว้ว่า มีความจำเป็นบางประการที่ทำให้การบังคับใช้กฎหมายว่าด้วยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกรณีของสภาที่ปรึกษาฯ “ไม่อาจเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ” แต่กลับไม่เคยมีคำอธิบายว่าไม่มีประสิทธิภาพอย่างไร โดยตั้งแต่ปี 2553 จนถึงก่อนมีคำสั่งหัวหน้า คสช. ในปี 2559 หรือประมาณ 6 ปี เพิ่งมีสภาที่ปรึกษาฯ ไปชุดเดียว และยังไม่มีข้อชี้วัดประการใดเลยที่จะบ่งบอกได้ว่าการมีส่วนร่วมของตัวแทนประชาชนนั้นไร้ประสิทธิภาพอย่างไร

.

[ มรดกบาปรัฐประหาร : ลดบทบาทสภาที่ปรึกษาฯ เพิ่มอำนาจ กอ.รมน. ]

.

นอกจากการลดอำนาจและบทบาทของสภาที่ปรึกษาฯ แล้ว คำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 14/2559 ยังเพิ่มอำนาจให้ กอ.รมน. สามารถขยายอำนาจฝ่ายทหารเข้าไปควบคุมการดำเนินกิจการของพลเรือนหลายเรื่อง ได้แก่ การกำหนดให้ ศอ.บต. บูรณาการทำงานร่วมกับ กอ.รมน. แต่ให้รอง ผอ.รมน. หรือผู้บัญชาการทหารบกโดยตำแหน่ง มีอำนาจวินิจฉัยสั่งการในกรณีที่เลขาธิการ ศอ.บต. เห็นแย้ง

.

อีกทั้งยังกำหนดให้ กอ.รมน. เข้ามาสนับสนุนการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ที่เหมือนจะดูดี แต่ก็ไม่ตอบโจทย์ เพราะหลายครั้งที่เกิดปัญหาสาธารณภัย ไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์น้ำท่วมล่าสุดที่เกิดขึ้นในจังหวัดนราธิวาส หรือกรณีโรงงานพลุระเบิดที่บ้านมูโนะ อำเภอสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส ถ้าคำสั่งนี้มีประสิทธิภาพจริง วันนี้ประชาชนบ้านมูโนะควรต้องมีที่อยู่อาศัยพื้นฐานแล้ว เขาผ่านหน้าฝนมาสองรอบแล้ว แต่วันนี้ยังไม่มีที่อยู่อาศัยจากผลกระทบโรงงานพลุระเบิดเลย คำสั่งนี้ให้อำนาจ กอ.รมน. เป็นผู้อำนวยการเมื่อเกิดสถานการณ์บรรเทาสาธารณภัยต่าง ๆ แล้วก็นำอำนาจนี้ไปใช้ในการเบิกจ่ายงบประมาณจำนวนมหาศาล แต่ในทางปฏิบัติกลับไม่ตอบโจทย์และไร้ประสิทธิภาพ

.