การสื่อสารเชิงบวกเกิดขึ้นไม่ยาก … ถ้าความคิดไม่ติดลบ
“การสื่อสารทางความคิด” ของคนในยุคปัจจุบันนี้ ส่วนใหญ่เจอปัญหา “การคิดลบ” ซึ่งส่งผลกระทบต่อชีวิตในหลายด้านและหลายรูปแบบ ทั้งต่อสุขภาพกายและสุขภาพใจ ที่สำคัญไปกว่านั้นคือนำไปสู่ความล้มเหลวของการสื่อสาร เพราะหากคิดลบแล้วการสื่อสารย่อมไม่เป็นผลดีในทุกๆ ด้าน
การสื่อสารที่แสดงออกมาไม่ว่าจะเป็นการพูด การฟัง การอ่าน และการเขียน ล้วนแล้วแต่เป็นผลมาจากแนวความคิดที่อยู่ในจิตใจของคนเราเป็นพื้นฐานทั้งสิ้น ดังนั้นเมื่อความคิดอยู่ในภาวะอย่างไร การแสดงออกทางการสื่อสารก็จะออกมาในแบบนั้น
การสื่อสารเชิงบวก (Positive Communication) เป็นการปรับรูปแบบการสื่อสารเพื่อให้ทั้งผู้ส่งสารและผู้รับสารเกิดความรู้สึกเป็นบวก มีพลังผลักดันให้มีอารมณ์และความรู้สึกที่ต้องการสื่อสารออกมาอย่างสร้างสรรค์ และไม่สร้างผลกระทบให้กับคนรอบข้างทั้งทางตรงและทางอ้อม โดยส่วนมากมักใช้ในการสอน การให้คำปรึกษา การเผยแพร่ข้อมูลประชาสัมพันธ์ และการสื่อสารในองค์กร โดยมีวัตถุประสงค์ในการสร้างสัมพันธภาพและช่วยส่งเสริมบรรยากาศที่ดีในการสนทนา ก่อให้เกิดความสุขและการผ่อนคลาย ผลลัพธ์ของการสื่อสารที่ประสบความสำเร็จนั้น จึงต้องเริ่มต้นจากการคิดบวก (Positive Thinking) โดยขจัดอคติออกไปก่อน ตามด้วยการมีทัศนคติที่ดีต่อสิ่งนั้น
หลายคนมองว่าการสื่อสารเชิงลบทำได้ง่ายกว่าการสื่อสารเชิงบวก เพราะการสื่อสารเชิงบวกมีวิธีการและกระบวนการหลายขั้นตอน การคิดบวกต้องคิดให้มากขึ้น ต้องรู้วิธีคิด ต้องคัดกรอง ต้องไตร่ตรอง ต้องแยะแยะ ต้องตระหนักถึงผลดีผลเสียที่ตามมาก่อนแสดงออกมาผ่านช่องทางต่างๆ แต่การคิดลบนั้นตรงกันข้าม แทบไม่มีขั้นตอน ไม่ต้องผ่านกระบวนการคิด แต่เน้นการแสดงออกผ่านการสื่อสารเพื่อความสะใจของตนเองเป็นหลัก
แม้ว่าการสื่อสารเชิงลบจะเกิดขึ้นโดยอัตโนมัติ แต่ก็มีต้นเหตุมาจากความอคติในใจของผู้ส่งสาร ส่งผลให้เกิดความเข้าใจผิด ความไม่เข้าใจกัน หรือทำให้เกิดความรู้สึกที่ย่ำแย่ต่อคู่สนทนาและบริบทแวดล้อม
การคิดลบ (Negative Thinking) ส่งผลต่ออารมณ์ให้เป็นลบ เมื่ออารมณ์ไม่อยู่ในสภาวะปกติก็จะส่งผลต่อเนื่องไปสู่การสื่อสารและการแสดงออกที่เป็นลบด้วยเช่นกัน เหมือนเป็นโรคติดต่อทางอารมณ์ที่จะส่งต่อเป็นทอดๆ ดังนั้นการตัดวงจรของการสื่อสารที่ไม่ดี ต้องเริ่มต้นจากการจัดการกับความคิดของตนเองก่อนเป็นสิ่งแรก ด้วยการฝึกการรู้เท่าทันความคิดของตนเอง เมื่อรู้ว่าสิ่งที่คิดนั้นเป็นพิษต่อการสื่อสารต้องเตือนตัวเองให้เร็วที่สุด ไม่ให้จมกับความคิดที่จะเป็นอันตรายต่อการสื่อสารที่จะเกิดขึ้นในอนาคต แม้การคิดลบบ้างก็ไม่ใช่เรื่องผิด เพียงแค่ไม่ให้เกิดผลเสียตามมาเท่านั้นเอง
ทั้งหมดนี้ไม่ได้บอกว่าให้ทุกคนเป็นคนโลกสวย เพราะคนโลกสวยบางครั้งก็เป็นดาบสองคมต่อตนเองได้เช่นกัน และอย่าลืมว่า “คนคิดบวกไม่ใช่คนโลกสวย” แต่เป็นคนที่คิดในสิ่งที่ดี คิดเพื่อพาตัวเองไปอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี เติมพลังบวกให้กับตัวเองในแบบต่างๆ ที่พึงจะทำได้ ไม่เพิ่มภาระให้กับความรู้สึกในใจของตัวเองและผู้อื่น หากเราเป็นคนคิดลบจะกลายเป็นมนุษย์ที่มีพิษต่อคนรอบข้าง ทำให้ไม่มีใครต้องการสื่อสารด้วย และไม่มีใครอยากเอาตัวเองไปอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เป็นพิษต่อการสื่อสาร
ดังนั้นหากเริ่มต้นด้วยการคิดบวก อยู่กับคนคิดบวก สื่อสารเชิงบวก ชีวิตก็เป็นบวก เพราะการสื่อสารที่ดีจะเกิดขึ้นได้ ถ้าความคิดไม่ติดลบ
เรื่อง : ผู้ช่วยศาสตราจารย์นาตยา กันทะเสนา
นักวิชาการอิสระด้านการประชาสัมพันธ์และการตลาด
ภาคีเครือข่ายกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ ภาคเหนือ
ภาพ : อินเตอร์เน็ต
